12 Şubat 2021 Cuma

Kırgız Savları kırgız atasözleri

 


Kırgız Savları  kırgız atasözleri

Amanat canga ölüm ak.
Emanet cana ölüm muhakkaktır.
Açtın toktugu bar, arıktın semizi bar.
Aç doyabilir, zayıf semirebilir.
Köçköndön otun artat, ölgöndön katın artat.
Göçenden odun kalıyor, ölenden kadın kalıyor.
Börü azığı coldon.
Kurdun rızkı yoldandır(Kurdu bacakları besler.).
Baatır tabat, batman ceyt.
Çok kazanıyor (buna mukabil)batmanla yiyor.
(Batman, Kayseri ve yöresinde 8kg. lık ağırlık birimi olarak kullanılır)
Biröönün toogun cesenğ, kaz bayla; malın cesenğ, kız bayla.
Birinin tavuğunu yersen,kaz besle,hazırla; hayvanını yersen kız besle, yani kızını vermeye hazırla!(Lif alırsan kayış verirsin)
Cılımçı osuraktın cıktı caman.
Yavaş atın çiftesi pek olur.
Caman, çarmanın kızuusu menen, çerüügö attanat.
Budala, arpa çorbasının tesiriyle harp seferine hazırlanır.
Çılpagın aarçıymın dep, gözün çukugan.
Gözündeki çapaığını temizleyeyim derken, gözünü çıkarmış
(Kaş yapayım derken göz çıkarmış).
Çırım etse—közgö bayda, çımçıp içse—tamakka bayda.
Bir parça uyku kestirmek, göze faydadır;küçük küçük lokmalarla yemek, boğaza faydadır.
Çorkok kişi töönü caza muştayt.
Beceriksiz kişi deveye bile yumruğunu isabet ettiremez.
Eldüü cerde elek bar.
insanların bulunduğu yerde elekte bulunur.
Nayza saymak—erdikten, at cooturmak—terdikten.
Süngü sançmak erkeklikten, atın yağırı ise eyerden.
Öydö tartsa, ögüz ölöt; ıldıy tartsa, araba sı-nat.
Yukarı çekerse öküz ölüyor, aşağı çekerse araba kırılıyor(Yukarı tükürsen bıyık, aşağı tükürsen sakal.).
Kaloon tapsa, kar küyöt.
Tutuşturma usûlünü bulursan kar dahi yanar.
Katın erdi karasa, er karayt.
Eğer kadın (evdeki yoksulluğu îma ederek ) kocasının yüzüne bakarsa, koca (utandığından) başını yere doğru eğer.
Alğır bolso tayğanınğ, altından alıp,karğı tak.
Tazın alıcı olursa ona altın boyunluk tak.
Kaşkulak semiz karta cok.
Porsuk semizse de, kartası (lezzetli bir tür et parçası) yoktur.
Uruşpas uul, kerişpes kelin bolboyt.
Çekişmeyen oğul, kavga etmeyen gelin bulunmaz.
Katın kınğşılap süylöp, kız bolboyt.
ince sesle konuşmakla kadın, kız olmaz.
Maykana körböy, bala onğolboyt.
Çocuk oyunlarını görüp geçirmeyen bir çocuk, çocuk olmaz.
Kızı bardın, nazı bar.
Kızı olan nazlı olur.
Nazarı aç; ıymanduu kişi andan kaç.
Zenginin oğlu aç gözlüdür, namuslu adam ondan kaçsın.
Caşında cigit oktolot, caşağanda toktolot.
Gençlikte yiğit sıçrıyor, yaşayınca ağır başlı oluyor.
Tek turğuça tegin işte.
Boş durmaktansa bedava olsa da çalış.
Üyündö sütün tögülsö, talada muzoonğ emip kelet.
Evde sütün dökülürse, kırda buzağın anasının sütünü emmiş olur.(Bütün felâketler hep birden gelir)
Bee desenğ, töögö ketet.
Sen kısrak dersin, o deveye gider(Ben ne söylüyorum tamburum ne çalıyor).
Alma sabağınan artık tüşpöyt
Elma sapından daha fazla olmaz.
Akma kulakka aytsanğ—agıp kalat, kuyma kulakka aytsanğ—kuyup alat
Vurdumduymaza söylersen unutabilir, ama, kulağı deliğe söylersen asla unutmaz.
Bura süylögön külörgö cakşı
Cinaslı söylemek gülmek için iyidir.
Canı açıngandın canına barba
Canı acıyanın yanına gitme.
Cakşı söz can eritet, caman söz can keyitet
iyi söz insanı sevindirir, kötü söz insanı üzer.
Keri ketkendin sakalı kekirtegine bütöt
işi kötü gidenin sakalı gırtlağında çıkar.
Öz camanı ölgönçö bilinbeyt, kişi camanı kirip çıkkança
Kendi kusuru ölene kadar anlaşılmaz, başkasının kusuru içeri girip çıkınca belli olur.
Koyonbaydın kolu bilet
Tavşanın kendisi bilir.
Çeçende calpının söz akısı bar, bayda kedeydin köz akısı bar
Hatipte herkesin söz hakkı var, zenginde fakirin göz hakkı var.
Tuugan bar bolso körö albayt, cok bolso asıray albayt
Akraba olursa çekemez, olmazsa koruyamaz.
Kapsalanğda karışkırdın künü tuuyt
Tipide kurdun günü doğar.
Küç küyöö catkanın kalınğa togoyt.
iç güvey (kız yanında) gecelemesini başlığa sayar.
Biröögö or kazsanğ tayız kaz, özün tüşüp kalbagın
Birisine çukur kazarsan derin kazma, kendin de düşebilirsin.
Özögü karargan karga taş çokuyt
Karnı acıkan karga taş çöplenir.
Söz atası—kulak, col atası—tuyak
Sözün başı kulak, yolun başı çocuktur.
işengen koconğ suuga aksa, aldı-aldınğdan tal karma
Güvendiğin hocan suya düşerse kendin dal tut.
Tamagı camanga çonğ ayagındı körsötpö
Pisboğaz olana, büyük tabağını gösterme.
Tamagı mayluunun köynögü köölüü
Damağı yağlı olanın gömleği isli olur.
Cakşının akılı taşka tamga baskanday
iyi adamın aklı taşa damga basmış gibidir.
Dosunğdun bergenin tişin açpa
Dostunun verdiğini, dışarı açma.
Oozu aşka tiygende, tumşugu taşka tiydi
Ağzı yemeğe deyince, burnu taşa deydi.
Uçurugu uzunga kol sunba, tübü terenğdi türtpö, azuuluuga asılba
Uzun sırığa el uzatma, dibi derin olan yere itme, azılıya bulaşma.
Uluu sözdö uyat cok
Doğru sözde ayıp olmaz.
fiaytan bolso, bulamıktan tiş sınat
fieytan olursa bulamaçtan dişi kırılır.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder