15 Ocak 2020 Çarşamba

BOŞNAKLAR, PEÇENEKLERİN ARDILLARIDIR


Fotoğraf açıklaması yok.
                                       Resim Bosna'daki Peçenek mezarlarıdır.

BOŞNAKLAR, PEÇENEKLERİN ARDILLARIDIR
Peçenek adının aslı Pesenek'tir. Ön Türkçe (Etrüskçe) PESEN sözü basan anlamına gelmektedir. Günümüz Türkçesinde halen yaşayan “pes etmek” ve “pestil olmak” gibi sözler buradan kalmadır. PESENEK adı, BASANAK yani basan; yöneten; yönetici anlamına gelmektedir. Peçenekler daha sonraki yüzyıllarda kendilerini hem PESENEK hem de onun evrilmiş biçimi BASANAK olarak adlandırmışlardır. Bu ad Latinceye Pasinacae ya da Bisseni, Yunancaya Patzinakoi, Arapçaya Bacanak ve Macarcaya da Besenyök olarak geçmiştir. Balkanlar'daki Peçenekler Slavlarla karıştıktan sonra kendilerini BASANAK sözünün Slavcalaşmış biçimi olan BOSANATS ve BOSNİYAK olarak olarak adlandırmışlardır. Bunlar Boşnaklardır.

Peçenekler 10. yüzyılda Karadaniz'in kuzeyinden batıya yönelmişler ve Karadeniz'in kuzeyi ile Balkanlarda 11. yüzyılın sonlarına kadar önemli bir güç olmuşlardır. 915 yılında Özi-Kubat bölgesinde yaklaşık 150 yıl (916-1065) hanlık olarak örgütlenen Peçenekler, Ruslarla savaşarak onlara ağır darbeler vururlar. 915 yılında başlayan ve 1036 yılına kadar süren Peçenek-Rus savaşları, Ruslara ağır kayıplar verdirir. 944-1090 arası Peçenekler aralıksız Bizans'a saldırırlar, 1048 yılında Tunayı geçerek Bizansa akınlara başlarlar. 1050 yılında Edirne'yi kuşatan Peçenekler, 1051 yılında da Bizansı istila ederler. 1053 yılında da Bizansı ağır bir yenilgiye uğratırlar. 1065 yılında Peçenek Hanlığı yıkılır. Ancak 1090 yılında Büyük Çekmeceye kadar gelirler ve bu sırada İstanbul’u almak isteyen Çaka Bey ile anlaşırlar.
Bizans Devleti Kumanlardan yardım ister. Bizansın, Balkanlar'a gelmiş olan Kumanlarla anlaşması sonucu, Meriç kıyısında Kumanlar ve Peçenekler savaşa tutuşur. Peçenekler ağır bir yenilgi alırlar. Bu olaydan sonra Peçeneklerin bir kısmı Bizans Devleti'nin isteğiyle Selçuklular’a karşı Anadolu’ya yerleşmiş, ancak Malazgirt Savaşı'nda Bizans ordusunun önemli bir kısmını oluşturan Peçenekler saf değiştirerek savaşın kaderini belirlemişlerdir. Diğer bir bölümü ise Macaristan’a çekilerek Macarlarla karışmış, bir kısmı da Balkanlar'a yerleşerek bir süre daha varlıklarını sürdürmüş ve daha sonra Slavlarla karışarak Boşnak halkını oluşturmuştur. İlk Boşnak beyliği 1250 yılında Macaristan'a bağlı olarak kurulmuş, 1377'de bağımsız bir kırallığa dönüşmüştür. Bu kırallık Daha sonra Hırvatları ve Sırpları da kapsayan bir kırallık haline gelmiş, 1463 yılında da Osmanlı egemenliğine girmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder